سرطان تخمدان ارثی مسئله بسیار مهمی است. ابتلا به سرطان تخمدان یکی از دغدغه‌های مهم بانوانی است که در خانواده یا بستگان نزدیک خود، افرادی با سابقه ابتلا به سرطان دارند. به دلیل ارثی بودن سرطان تخمدان، پزشک باید تمامی ژن های مهم شما را جهت بررسی داشتن یا نداشتن ژن ها سرطانی بررسی کند.
گاهی اوقات ژن ها هنگام انتقال ژن از مادر به فرزند دچار جهش می‌شود و مادر به صورت ارثی سرطان را به فرزندان دختر انتقال دهد. اگر مادر یا خواهر شما به سرطان تخمدان مبتلا است و می خواهید بدانید که در معرض ابتلا به این سرطان قرار دارید یا نه، این مقاله را از دست ندهید.
آیا سرطان تخمدان ارثی است؟
بله. سرطان تخمدان ارثی است. در صورتی که یک یا دو نفر از نزذیکان شما مبتلا سرطان تخمدان شدند یا هستند، جهت متوجه شدن داشتن جهش های ژنتیکی سرطان تخمدان، پس از بررسی سابقه خانوادگی خود در زمینه سرطان سینه و تخمدان، باید به مشاوره ژنتیک سرطان سینه و تخمدان مراجعه کنید.
مبتلا بودن بیش از 2 نفر به سرطان تخمدان و سرطان سینه در خانواده یا فامیلتان، خطر ابتلای شما به سرطان تخمدان را افزایش می دهد. البته این آمار به صورت میانگین گرفته شده است. در خانواده و خویشاوندان، بعضی از خانم های درگیر سرطان تخمدان ارثی، صرفا یک نفر مبتلا به سرطان بوده است.
اگر در بین خویشاوندان خود، سه نفر یا بیشتر به سرطان تخمدان یا سینه مبتلا باشند، خطر ابتلا به سرطان تخمدان ارثی بالاتر می رود و باید سریعا اقدام به دریافت مشاوره ژنتیک سرطان سینه و تخمدان کنید.
حدود دو درصد از زنان در طول زندگی عادی خود دچار بیماری سرطان تخمدان می شوند. از طرفی هم تنها پنج درصد از این جمعیت به صورت موروثی دچار این بیماری می شوند.
از کجا بدانیم سرطان تخمدان ارثی داریم؟
اگر در خانواده شما مادر، خواهر، خاله یا مادربزرگ به سرطان تخمدان مبتلا هستند؛ باید معاینات و بررسی های لازم را انجام دهید. زیرا در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارید. سرطان تخمدان در بانوان در دو صورت ژنتیکی یا بدون هیچ سابقه ارثی رخ می دهد.
جهت بررسی داشتن یا نداشت ژن های سرطان تخمدان ارثی علاوه بر مشاوره ژنتیک، باید آزمایشات تخصصی و ژنتیکی در راستای تشخیص و بررسی بدهید. از جمله:
اگر در خویشاندان شما، افرادی با ویژگی های زیر وجود داشته باشند، برای پیشگیری از ابتلا به سرطان تخمدان، باید سریع تر برای آزمایشات تخصصی اقدام کنید. افرادی با ویژگی هایی چون:
· فردی با سرطان پستان در هر دو پستان خود
· مبتلا بودن فردی جوان و زیر 40 سال به سرطان
· مبتلا به سرطان تخمدان در هر رده سنی
· فردی مبتلا به دو سرطان تخمدان و سرطان پستان به صورت همزمان
بیشتر بخوانید: کدام سرطان ها ارثی است؟؟
آزمایشات ژنتیک سرطان تخمدان
در صورتی که مبتلا به سرطان تخمدان هستید، یا صرفا فقط می خواهید متوجه وجود یا عدم وجود ژن سرطان تخمدان در بدن خود شوید، باید تست ژنتیکی brca جهت تشخیص سرطان تخمدان ارثی بدهید. در بررسی زمینه ژن های سرطانی، باید ژن های فرد مبتلا در خانواده بررسی شود تا مشخص شود ژن ها قابل جهش و انتقال هستند یا خیر.
دکتر ساناز طبرستانی متخصص ژنتیک پزشکی در تهران است و خدمات بی نظیر درمانی و مشاوره ارائه می دهد. در صورت استفاده از سایر توضیحات و صحبت های دکتر، پیج اینستاگرام و آپارات دکتر را دنبال کنید.
مدت زمان نیاز به آزمایش ژنتیک سرطان تخمدان
مدت زمان لازم آزمایشات ژنتیکی برای بررسی سرطان تخمدان ارثی حدود دو ماه خواهد بود، اما ممکن است برای برخی افراد بیش از 2 ماه طول بکشد.
در صورت مثبت بودن جواب آزمایش و داشتن ژن های سرطان، باید با آزمایش خون و سونوگرافی تخمدان داده اقدام به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کنید.
نکات مهم در زمینه ژنتیکی سرطان تخمدان ارثی
- سرطان تخمدان ارثی یا سرطان سینه در خانواده و فامیل، می تواند ریسک ابتلا به آن را در دختران دیگر بالا ببرد.
- اگر غربالگری ژنتیکی به موقع انجام شود، می توان میزان احتمال ابتلا به این بیماری را کم کرد.
- از آن جایی که بررسی های ژنتیکی نیاز به زمان بیشتری دارند، قاعدتا هزینه بالاتری هم خواهند داشت.
- سرطان تخمدان ارثی یا غیر ارثی انواع مختلفی دارد.
- سرطان تخمدان با توجه به پیشرفت و نوع آن، درمان متفاوتی دارد.
- تست تشخیص سرطان تخمدان جهت بررسی ابتلا به سرطان تخمدان وجود دارد.
پیشگیری از سرطان تخمدان ارثی با بررسی عوامل ژنتیکی
پیشگیری از سرطان ارثی می‌تواند از طریق اقدامات و تغییرات در سبک زندگی و مشاوره ژنتیکی صورت گیرد. در اینجا چند راهکار برای پیشگیری از سرطان ارثی آورده شده است:
- مشاوره ژنتیکی:
- مشاوره ژنتیکی به افرادی که تاریخچه خانوادگی سرطان دارند؛ پیشنهاد می‌شود.
- آزمون‌های پیشگیرانه:
- افراد با تاریخچه خانوادگی سرطان می‌توانند آزمایش های ژنتیکی، آزمایش خون یا تست های تصویربرداری مانند ماموگرافی انجام دهند.
- تغییرات در سبک زندگی:
- انجام فعالیت‌های ورزشی منظم و حفظ وزن مناسب می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان تخمدان کمک کند.
- اجتناب از مصرف تنباکو و محافظت از پوست در برابر تابش‌های مضر از طریق استفاده از کرم ضدآفتاب نیز موثر است.
- تغذیه سالم:
- مصرف مواد غذایی سالم حاوی مقادیر مناسبی از میوه‌ها، سبزیجات، میان وعده‌های سالم و کاهش مصرف مواد غذایی آماده و پرچرب می‌تواند به پیشگیری از ابتلا سرطان تخمدان کمک کند.
- کاهش تماس با عوامل خطرزا:
- تلاش برای کاهش تماس با مواد شیمیایی خطرناک مانند آسبستوس و سایر مواد شیمیایی در محیط کار یا زندگی روزمره.
پیشگیری از سرطان ارثی نیازمند همکاری بین افراد و متخصصان پزشکی است. افراد با تاریخچه خانوادگی سرطان باید با پزشک خود در مورد گزینه‌ها و راهکارهای ممکن صحبت کنند.
نتیجه گیری
سرطان تخمدان ارثی در بین بانوان، در بیشتر اوقات به دلیل سابقه سرطان خانوادگی است.
پنجمین علت مرگ و میر خانم ها در حال حاضر، ابتلا به سرطان تخمدان است.
با بررسی های ژنتیکی می توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد و درمان نیز سریع تر انجام شود.
بهتر است در صورت موروثی بودن سرطان، برای پیشگیری به پزشک متخصص مراجعه نمایید. برای اطمینان بیشتر توسط پزشک معاینه شوید و آزمایشات ژنتیکی مخصوص انجام دهید.
دکتر ساناز طبرستانی متخصص ژنتیک پزشکی، خدمات مشاوره ژنتیک پزشکی و درمانی ارائه می دهد.
سوالات متداول
مشاوره ژنتیکی برای بررسی سرطان تخمدان ارثی را می توان در بیمارستان ها یا آزمایشگاه های عمومی هم انجام داد.
هر بیماری که درمان نشود، خطر ابتلا به مرگ را افزایش می دهد. سرطان تخمدان در بانوان بسیار خطرناک است و باید سریعا برای درمان اقدام کرد.
در بیشتر مواقع بیمه می تواند هزینه های لازم برای بررسی ژنتیکی را تقبل کند. اما با توجه به زمان بر و تخصصی بودن، هزینه آزمایش ژنتیکی گران است.
