اپی ژنتیک تغییراتی است که در ژن های سلول ها به دلایل محیطی رخ می دهد. این تغییرات منجر به بروز بیماری هایی چون سرطان می شود. سلول ها از طریق ژن های DNA، پروتئین هایی جهت ارسال اطلاعات و دستورات ارسال می کنند.
با اینکه ژن ها یکی است، اما هر کدام رفتارهای متفاوتی دارند. پروتئین های ساخته شده در سلول ها به دلایل محیطی و فیزیکی چون پیری، زندگی در محیط های آلوده و.. تغییر کرده و تغییرات اپی ژنتیک رخ می دهد. تغییرات اپی ژنتیک بر رفتار ژن ها تاثیر می گذارند و تغییراتی در رفتار آن ها رخ می دهد و منجر به بروز بیماری هایی چون سرطان، بیماری پوستی و.. می شود.
برخلاف تغییرات ژنتیکی، تغییرات اپی ژنتیکی برگشت پذیر هستند. در اپی ژنتیک توالی DNA تغییر نمی کند، صرفا نحوه خواندن توالی DNA یا رفتار سلول ها تغییر می کند.
تغییرات اپی ژنتیک به دلیل شرایط محیطی نامناسب رخ می دهد. به همین دلیل در تغییرات اپی ژنتیک می توان تاثیر رفتارها و محیط را بر تغییرات عملکرد ژن ها بررسی کرد.با مطالعه اپی ژنتیک به راحتی می توان ارتباط میان ژن ها، رفتار سلول ها و محیط را مشاهده کرد.
دکتر ساناز طبرستانی متخصص ژنتیک پزشکی، خدمات مشاوره ژنتیک سرطان در تهران ارائه می دهد. جهت استفاده بیشتر از توضیحات ایشون در زمینه ژنتیک و سرطان، شبکه های اجتماعی اینستاگرام و آپارات دکتر را دنبال کنید. همچنین می توانید با کلینیک ایشون جهت دریافت وقت تماس بگیرید.
چگونه اپی ژنتیک شما تغییر می کند؟
رفتارهای ژن های سلول ها تحت تاثیر عوامل بسیاری تغییر می کند و گاهی منجر به سرطان می شود. از جمله:
- افزایش سن: رفتار های ژن از پیش از تولد تا بزرگسالی تغییر می کند. سلول ها ژن یکسانی دارند، اما طبق شرایط متفاوت عمل می کنند. رفتارهای ژن ما در بدو تولد با اپی ژنتیک ما در دوران کودکی یا بزرگسالی تفاوت دارد.
- برگشت پذیری: همه تغییرات رفتارهای ژن دائمی نیستند. برخی از تغییرات رفتارهای ژن با توجه به محیط برگشته یا حذف می شوند.
بیشتر بخوانید: آزمایش بررسی ژنتیکی BRCA چیست و چه کاربردی دارد؟
اپی ژنتیک و سلامتی
تغییرات اپی ژنتیکی می تواند به روش های مختلف بر سلامتی ما تاثیر بگذارد و سبب بروز انواع بیماری می شود. همچون:
عفونت ها:
میکروب های محیط رفتارهای ژن ما را تغییر می دهند و سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند. این سبب بروز بیماری می شود.
سرطان:
جهش های خاص و برخی از تغییرات رفتار ژن ها احتمال ابتلا به سرطان را بیشتر می کنند. برای مثال، جهش در ژن BRCA1 سبب پیشگیری از عملکرد صحیح سلول شده و احتمال ابتلا به سرطان پستان و سایر سرطان ها را افزایش می دهد.
بیشتر بخوانید:انواع تست های ژنتیک سرطان ارثی
تاثیر اپی ژنتیک بر سرطان
همانطور که پیشتر گفته شده سلول ها، پروتئین های خاص جهت ارسال عملکرد و وظایف سایر سلول ها ارسال می کنند. تغییرات در اپی ژنتیک بر رفتار ژن های ما تاثیر می گذارد و منجر به بروز بیماری های خاص چون سرطان می شود. مثال با تغییر اپی ژنتیک سلول های کبدی، به جای عملکرد صحیح سلول ها، ممکن است در مقابل سلول های مغزی قرار گیرند.
یکی از تاثیرات اپی ژنتیک، رشد خارج از حد سلول ها و تشکیل توده های سرطانی است. تغییرات اپی ژنتیک منجر به تغییر رفتار سلول ها شده و سبب بروز سرطان هایی چون سرطان خون یا سرطان پستان می شوند.
درمان سرطان با اپی ژنتیک
به کمک ژنتیک پزشکی می توان تغییرات ژنتیکی خاص در سلول های سرطانی تشخیص داده شود ودر ادامه یک روش درمان صحیح جهت درمان تغییرات خاص در ژنوم سلول های سرطانی ارائه داد. گاهی تغییرات ژنتیکی در سلول های سرطانی متفاوت نبوده و می توان از سایر تکنولوژی هایی چون واکسن یا روش های کارآمد برای درمان استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: آزمایش MSI چه نقشی در درمان سرطان دارد؟!
یکی از روش های درمانی بر پایه اپی ژنتیک سرطان، روش های درمانی است که بر روی مسیرهای سیگنالی سلول های سرطانی است. با تغییر مسیرهای سیگنالی سلول های سرطانی، می توان رشد سلول های سرطانی را متوقف کرد.
نتیجه گیری:
اپی ژنتیک یا تغییراتی که در رفتار سلول ها رخ می دهد، منجر به بروز سرطان می شود.
تغییرات اپی ژنتیک منجر به بروز بیماری هایی چون سرطان خون یا سرطان پستان و.. می شود.