آنتی بادی های مونوکلونال پروتئین های سیستم ایمنی هستند که در آزمایشگاه ایجاد می شوند. آنتی‌بادی‌ها به‌طور طبیعی توسط بدن شما تولید می‌شوند و به سیستم ایمنی کمک می‌کنند تا میکروب‌هایی را که باعث بیماری می‌شوند، مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها، شناسایی کرده و آنها را برای تخریب مشخص کند. مانند آنتی بادی های خود بدن شما، آنتی بادی های مونوکلونال اهداف خاصی را تشخیص می دهند
بسیاری از آنتی بادی های مونوکلونال برای درمان سرطان استفاده می شود. آنها نوعی درمان هدفمند سرطان هستند، به این معنی که برای تعامل با اهداف خاص طراحی شده اند. درباره درمان هدفمند سرطان بیشتر خوانید .
برخی از آنتی بادی های مونوکلونال نیز ایمونوتراپی هستند، زیرا به بهبود سیستم ایمنی بدن در برابر سرطان کمک می کنند. به عنوان مثال، برخی از آنتی بادی های مونوکلونال سلول های سرطانی را علامت گذاری می کنند تا سیستم ایمنی آنها را بهتر تشخیص دهد و از بین ببرد. یک مثال ریتوکسیماب است که به پروتئینی به نام CD20 روی سلول های B و برخی از انواع سلول های سرطانی متصل می شود و باعث می شود سیستم ایمنی آنها را بکشد. سلول های B نوعی گلبول سفید هستند.
سایر آنتی بادی های مونوکلونال سلول های T را به سلول های سرطانی نزدیک می کنند و به سلول های ایمنی کمک می کنند تا سلول های سرطانی را بکشند.
آنتی بادی‌های مونوکلونال چگونه تولید می‌شوند؟
آنتی بادی‌های مونوکلونال از طریق فرآیندی به نام هیدبریدوما تولید می‌شوند که شامل تولید آنتی بادی‌های مشابه به آنتی‌بادی‌های طبیعی است.
کدام سرطان ها با آنتی بادی های مونوکلونال درمان می شوند؟
بسیاری از آنتی بادی های مونوکلونال برای درمان طیف گسترده ای از سرطان ها تایید شده اند.
عوارض جانبی آنتی بادی های مونوکلونال چیست؟
آنتی بادی های مونوکلونال می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند که می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. مواردی که ممکن است داشته باشید و احساسی که در شما ایجاد می کنند به عوامل زیادی بستگی دارد، مانند میزان سلامتی شما قبل از درمان، نوع سرطان، میزان پیشرفته بودن آن، نوع آنتی بادی مونوکلونال که دریافت می کنید و دوز مصرفی.
بیشتر بخوانید: واکسن سرطان
مهم است که بدانید در صورت شروع مشکلات به دنبال کدام نشانه ها باشید و چه کاری باید انجام دهید.
مانند بسیاری از انواع ایمونوتراپی،آنتی بادی مونوکلونال می توانند باعث واکنش های پوستی در محل سوزن و علائم آنفولانزا شوند.
واکنش های محل تزریق عبارتند از:
- درد
- تورم
- درد
- سرخی
- خارش
- کهیر
علائم شبه آنفولانزا عبارتند از:
- لرز
- خستگی
- تب
- درد و درد عضلانی
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- آنتی بادی های مونوکلونال همچنین می توانند باعث ایجاد موارد زیر شوند:
- زخم های دهان و پوست که می تواند منجر به عفونت های جدی شود
- فشار خون بالا
- نارسایی احتقانی قلب
- حمله قلبی
- بیماری التهابی ریه
آنتی بادی های مونوکلونال می توانند باعث واکنش های آلرژیک خفیف تا شدید در هنگام دریافت دارو شوند. در موارد نادر، واکنش آنقدر شدید است که باعث مرگ می شود.
برخی از آنتی بادی های مونوکلونال نیز می توانند باعث سندرم نشت مویرگی شوند. این سندرم باعث می‌شود مایعات و پروتئین‌ها از رگ‌های خونی ریز نشت کرده و به بافت‌های اطراف سرازیر شوند و در نتیجه فشار خون به‌طور خطرناکی پایین بیاید. سندرم نشت مویرگی ممکن است منجر به نارسایی ارگان های متعدد و شوک شود.
سندرم آزادسازی سیتوکین گاهی اوقات می تواند با آنتی بادی های مونوکلونال رخ دهد، اما اغلب خفیف است. سیتوکین ها مواد ایمنی هستند که عملکردهای مختلفی در بدن دارند و افزایش ناگهانی سطح آنها می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
- تب
- حالت تهوع
- سردرد
- کهیر
- ضربان قلب سریع
- فشار خون پایین
- مشکل در تنف
البته احتمال عوارض در تمام داروها وجود دارد ولی باید گفت احتمال وقوع چنین عوارضی بسیار کم است.
نتیجه گیری
آنتی بادی های مونوکلونال، که به صورت مصنوعی تولید می‌شوند و به طور خاص به یک آنتی‌ژن خاص متصل می‌شوند، ابزارهای قدرتمندی در درمان بیماری‌های مختلف، از جمله سرطان و بیماری‌های التهابی، محسوب می‌شوند. این آنتی‌بادی ها به دلیل دقت بالا در تشخیص و بهره‌وری در اثربخشی، به عنوان یکی از نوآوری‌های مهم در پزشکی شناخته شده‌اند. استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال در درمان به دلیل کاهش عوارض جانبی و افزایش اثربخشی نسبت به درمان‌های سنتی، توصیه می‌شود و آیندهٔ روش‌های درمانی با استفاده از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال، باز و سرشار از امید است.
