آزمایش سرطان ارثی به منظور تشخیص و شناسایی انواع سرطانهای وراثتی مورد استفاده قرار میگیرد. با انجام این آزمایش، میتوان جهشهای ژنتیکی وراثتی که موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان میشوند را شناسایی کرده و به فرد و خانواده او اطلاعات مفیدی درباره خطر سرطان، روشهای پیشگیری و گزینههای درمانی مناسب ارائه نمود. در این مقاله، به بررسی این موارد میپردازیم.
- آزمایش سرطان ارثی چیست؟
- دلیل انجام آزمایش سرطان ارثی چیست؟
- مزیتهای انجام آزمایش سرطان ارثی چیست؟
- چه افرادی باید آزمایش سرطان ارثی را انجام دهند؟
آزمایش سرطان ارثی چیست؟
اغلب سرطانها ارثی نیستند، اما برخی از انواع سرطان مانند سرطان سینه، سرطان تخمدان، سرطان روده و سرطان پروستات ممکن است به شدت تحت تاثیر ژنها قرار بگیرند و در میان افراد خانواده رایج باشند. آزمایش سرطان ارثی وجود ژنهای مرتبط با خطر ابتلا به سرطان را در بدن بررسی میکند، تا میزان احتمال ابتلا به سرطان را تشخیص دهد.
اگر در خانواده شما سابقه سرطان وجود دارد و نگرانید که شما نیز در معرض خطر ابتلا به آن باشید، توصیه میکنیم با یک پزشک عمومی مشورت کنید. در صورت لزوم پزشک، شما و افراد خانواده را جهت انجام آزمایش ژنتیک NHS به یک متخصص معرفی میکند. پزشک متخصص پس از ارزیابی و آزمایش سرطان ارثی، شما را در جریان این موضوع که آیا ژنهای خطرناک سرطان در بدن شما وجود دارند یا نه، قرار میدهد.
بیشتر بخوانید: آزمایش BRCA
دلیل انجام آزمایش سرطان ارثی چیست؟
دلیل اصلی از انجام آزمایش ژنتیک سرطان، بررسی جزئیات تغییرات وراثتی، جهشهای موجود در کروموزومها، ژنها و پروتئینهای موجود در بدن فرد است. زیرا امکان دارد که در بدن هر فردی جهش ژنتیکی رخ دهد. در بعضی موارد، جهشهای ژنتیکی ممکن است مضر باشند، در حالی که در بعضی موارد سودمند هستند. بعضی مواقع نیز جهش ژنتیکی خنثی است و تاثیر منفی بر سلامت فرد ندارد.
جهشهایی که مضر باشند، ممکن است موجب ابتلا به بیماری سرطان در بدن افراد شوند. تحقیقات بسیاری انجام شده است و نوع خاصی از این جهشها را به عنوان عوامل سرطانهای وراثتی شناسایی و معرفی کردهاند.
بیشتر بخوانید: انواع تست های ژنتیک سرطان ارثی
بررسیهای ژنتیکی میتوانند به منظور اثبات یا رد وجود شرایط وراثتی حامل سرطان مورد استفاده قرار گیرند. آزمایش ژنتیک سرطان قادر است جهشهای خاصی را که به صورت وراثتی در اعضای یک خانواده وجود دارد، شناسایی کند و این موضوع را تشخیص دهد که آیا افراد مورد نظر، حامل این جهشها هستند یا خیر. با توجه به عملکرد ژنتیکی در افراد، خطر ابتلا به سرطان از طریق مکانیسمهای مختلفی وجود دارد. برای مثال، خطر افزایش ابتلا به سرطان به دلیل وجود جهش در ژنهای کنترل کننده رشد سلولی بسیار زیاد است.
نکته: بهتر است بدانیم تنها ۱۰ درصد از سرطانها وراثتی هستند، به این معنی که از والدین به افراد منتقل میشوند. اما باید به یاد داشته باشید که سایر سرطانها با عواملی مانند تغییرات ژنتیکی و سبک زندگی ناسالم در بدن افراد آغاز و رشد میکنند.
مزیتهای انجام آزمایش سرطان ارثی چیست؟
انجام آزمایش سرطان ارثی مزیتهای زیر را به همراه دارد:
شناسایی جهشهای وراثتی:
آزمایش سرطان ارثی قادر است جهشهای ژنتیکی وراثتی خاصی را که منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان میشوند را شناسایی کند. این موضوع میتواند به افراد و خانوادهها کمک کند تا شناخت مناسبی از خطر سرطان به دست آورند و درباره مراقبتهای پیشگیری و درمانی تصمیمگیری بهتری انجام دهند.
تشخیص زود هنگام:
شناسایی جهشهای ژنتیکی وراثتی مرتبط با سرطان، به افرادی که در خطر ابتلا به سرطان قرار دارند، امکان تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان را فراهم میکند.
بیشتر بخوانید:مشاوره ژنتیک سرطان
تعیین روشها و راهبردهای درمانی:
آزمایش ژنتیکی سرطان میتواند در تعیین راهبردها و روشهای درمانی مناسب برای افرادی که دارای جهشهای وراثتی سرطان هستند، کمک کند. نتایج آزمایش به پزشک کمک میکند تا بر اساس جهشهای مشخص شده، روش درمانی مناسبی را برای بیماران انتخاب کنند.
پیشگیری و مراقبت فردی:
آزمایش سرطان ارثی به افراد کمک میکند تا اقدامات پیشگیرانه مناسبی را انجام دهند. اقدامات پیشگیرانه و مراقبتهای فردی شامل تغییر سبک زندگی، تغذیه سالم، اجتناب از عوامل خطرزا و مراقبتهای منظم پزشکی است.
بیشتر بخوانید: آزمایش MSI
چه افرادی باید آزمایش سرطان ارثی را انجام دهند؟
در صورتی که شما یا افراد نزدیک به شما در معرض خطر ابتلا به سرطانهای ارثی قرار دارند، توصیه میشود آزمایش سرطان ارثی را انجام دهید. این آزمایشها به شکل دقیق و مشخص علائم و نشانههای سرطانی که از یک نسل به نسل بعد منتقل میشود را مشخص میکند.
اگر شما یا خانوادهتان سابقه شخصی سرطان دارید، حتی اگر درمان شده باشید، یا اگر سابقه خانوادگی سرطان وجود داشته باشد، توصیه میشود با یک پزشک یا مشاور ژنتیک مشورت کنید. پزشک تمام بررسیهای لازم را برای تعیین نوع سرطانهای شایع و ارثی که ممکن است در خانواده و فامیل شما وجود داشته باشد را انجام میدهد.
- در صورتی که سرطان در سن پیش از ۵۰ سالگی تشخیص داده شود.
- فرد مبتلا به چند نوع سرطان مختلف شده باشد.
- سرطان در اندامهای جفت بدن رخ داده باشد مانند هر دو کلیه.
- در صورتی که چند نفر از اعضای خانواده و اقوام درجه یک، به یک نوع سرطان مبتلا شده باشند.
- وجود سرطان غیرمعمول در فرد. برای مثال، مبتلا شدن یک مرد به سرطان سینه
نتیجهگیری
آزمایش سرطان ارثی برای مشخص نمودن انواع سرطانهای ارثی از طرف پزشک متخصص تجویز میشود. ژنهایی که از پدر و مادر یا از اقوام به ما به ارث رسیده است، ممکن است خطر ابتلا به انواع سرطان در هر یک از ما را افزایش دهد. بنابراین انجام این آزمایش برای پیشگیری و درمان بسیار مهم و ضروری است. با خواندن کامل مقاله اطلاعات بیشتری راجع به آزمایش سرطان وراثتی به دست میآورید.
سوالهای متداول:
· در صورتی که شما یا افراد نزدیک به شما در معرض خطر ابتلا به سرطانهای ارثی قرار دارند.
· اگر سابقه شخصی سرطان در شما یا یکی از افراد خانواده وجود داشته باشد.
· بررسی جزئیات تغییرات وراثتی
· بررسی جهشهای موجود در کروموزومها، ژنها و پروتئینهای بدن فرد
· برای اثبات یا رد وجود شرایط وراثتی حامل سرطان
· تشخیص زود هنگام سرطان
· تشخیص و شناسایی جهشهای وراثتی
· تعیین روشها و راهبردهای درمانی
· پیشگیری